آیه 277 سوره بقره

از دانشنامه‌ی اسلامی

إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ وَآتَوُا الزَّكَاةَ لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ

[2–277] (مشاهده آیه در سوره)


<<276 آیه 277 سوره بقره 278>>
سوره :سوره بقره (2)
جزء :3
نزول :مدینه

ترتیل

ترجمه (مکارم شیرازی)

ترجمه های فارسی

آنان که اهل ایمان و نیکوکارند و نماز به پا دارند و زکات بدهند آنان را نزد پروردگارشان پاداش نیکو خواهد بود و هرگز ترس (از آینده) و اندوه (از گذشته) نخواهند داشت.

مسلماً کسانی که ایمان آوردند و کارهای شایسته انجام دادند، و نماز را به پا داشتند، و زکات پرداختند، برای آنان نزد پروردگارشان پاداشی [شایسته و مناسب] است، و نه بیمی بر آنان است و نه اندوهگین می شوند.

كسانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته كرده و نماز بر پا داشته و زكات داده‌اند، پاداش آنان نزد پروردگارشان براى آنان خواهد بود؛ و نه بيمى بر آنان است و نه اندوهگين مى‌شوند.

آنان كه ايمان آورده‌اند و كارهاى نيكو كرده‌اند، و نماز خوانده‌اند و زكات داده‌اند، مزدشان با پروردگارشان است. نه بيمناك مى‌شوند و نه غمگين.

کسانی که ایمان آوردند و اعمال صالح انجام دادند و نماز را برپا داشتند و زکات را پرداختند، اجرشان نزد پروردگارشان است؛ و نه ترسی بر آنهاست، و نه غمگین می‌شوند.

ترجمه های انگلیسی(English translations)

Indeed those who have faith, do righteous deeds, maintain the prayer and give the zakat, they shall have their reward near their Lord, and they will have no fear, nor will they grieve.

Surely they who believe and do good deeds and keep up prayer and pay the poor-rate they shall have their reward from their Lord, and they shall have no fear, nor shall they grieve.

Lo! those who believe and do good works and establish worship and pay the poor-due, their reward is with their Lord and there shall no fear come upon them neither shall they grieve.

Those who believe, and do deeds of righteousness, and establish regular prayers and regular charity, will have their reward with their Lord: on them shall be no fear, nor shall they grieve.

معانی کلمات آیه

«أقَامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّکَاةَ»: نماز را چنان که باید می‌خوانند و زکات مال بدر می‌کنند. نمازخواندن و زکات‌دادن، جزو (صالِحات) یعنی کارهای شایسته و پسندیده می‌باشد، لیکن ذکر مجدّد آن دو، بیانگر فضیلت سترگ آنها است.

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


«277» إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّكاةَ لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَ لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ‌

همانا كسانى كه ايمان آورده و كارهاى نيكو انجام داده‌اند و نماز برپا داشته و زكات پرداخته‌اند، پاداششان نزد پروردگارشان (محفوظ) است و نه ترسى بر آنهاست و نه غمگين مى‌شوند.

نکته ها

اين آيه، برابر رباخواران كه «كفّار اثيم» هستند، سيماى مؤمنان را ترسيم مى‌كند كه عمل صالح انجام داده و نماز را بر پاى مى‌دارند و زكات پرداخت مى‌كنند. تا اشاره به اين باشد كه‌

جلد 1 - صفحه 441

زمينه‌ى برچيده شدن ربا در جامعه، توجّه به ايمان وعمل صالح واحياى نماز وزكات است.

مردم چهار گروهند:

1. گروهى ايمان آورده و عمل صالح انجام مى‌دهند كه اينان «مؤمنانند».

2. گروهى، نه ايمان آورده ونه كار شايسته انجام مى‌دهند كه اينان «كافرانند».

3. گروهى ايمان دارند، ولى عمل صالح ندارند كه اينان «فاسقانند».

4. گروهى ايمان ندارند، ولى اظهار ايمان مى‌كنند و در ظاهر كار نيك انجام مى‌دهند كه اينان «منافقانند».

اگر رباخواران از خدا و مردم بريده‌اند، امّا در مقابل، كسانى هستند كه اهل ايمان و عمل صالح بوده و از طريق نماز، با خداوند مرتبط مى‌باشند و با پرداخت زكات با مردم پيوند دارند.

پیام ها

1- اسلام در كنار مسائل عبادى وفردى، به مسائل اقتصادى ومردمى نيز توجّه دارد. نماز وزكات در كنار هم مطرحند. «أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّكاةَ»

2- ذكر نماز وزكات بعد از عمل صالح، نشانه آن است كه در ميان كارهاى شايسته حساب اين دو جداست. «عَمِلُوا الصَّالِحاتِ وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّكاةَ»

3- تشويق نيكوكاران بدنبال تهديد بدكاران، يك اصل تربيتى است. «لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ»

4- هوشمند كسى است كه در محاسبات، تنها به موجودى امروز كه در دست دارد ننگرد، بلكه به آينده وذخيره‌هايى كه نزد خداوند است توجّه داشته باشد. «عِنْدَ رَبِّهِمْ»

5- پروردگار، به مؤمنانى كه اهل عمل صالح ونماز وزكاتند، نظر ويژه‌اى دارد.

كلمه‌ «رَبِّهِمْ» اشاره به لطف خاصّ اوست.

6- وعده‌هاى الهى، انگيزه‌ى عمل صالح است. «لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ»

7- امنيّت وآرامش واقعى، در سايه‌ى ايمان وعمل صالح وپيوند با خدا ومردم‌

جلد 1 - صفحه 442

است. «لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ»

8- عوامل آرامش، ايمان، عمل صالح، نماز وزكات است. «آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّكاةَ ... لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ»

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)



إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّكاةَ لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَ لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ (277)

إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا: بتحقيق كسانى كه ايمان آوردند به خدا و رسول و معتقدات ايمانيه، وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ‌: و بجا آورند كارهاى شايسته و پسنديده از طاعات و عبادات و خيرات، وَ أَقامُوا الصَّلاةَ: و برپا دارند نماز را با شرايط و اركان، وَ آتَوُا الزَّكاةَ: و بدهند زكات اموال خود را به مستحقان؛ اين موصوفين به صفات اربعه، لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ‌:

مر ايشان را اجر و ثواب ايشان نزد پروردگارشان در قيامت، وَ لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ‌: و نيست هيچ ترسى بر ايشان از آنچه به آنها رسد، وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ‌: و نه ايشان محزون و غمگين شوند بر فوت نعمتها و مثوبات.

تبصره: آيه شريفه دال است بر اعمال صالحه جزء مقوم و مثبت ايمان است، چنانچه فرمود: الايمان اقرار باللّسان و اعتقاد بالجنان و عمل بالاركان‌ «2» ايمان مركب از سه جزء: اقرار زبان و اعتقاد قلبى و عمل به اركان است. بنابراين اقرار لسانى فقط كافى نخواهد بود، و ذكر و اقامه‌

«1» تفسير منهج الصادقين، جلد دوّم، صفحه 140.

«2» تفسير مجمع البيان، جلد اوّل، صفحه 38.

تفسير اثنا عشرى، ج‌1، ص: 507

نماز و اتيان زكات در آيه شريفه در تعقيب عمل صالح، هر آينه اين مطلب را محقق سازد كه دو ركن اعظم عبادات ماليه و بدنيه را تذكر فرموده و آن را جزء متمم قرار داده. و نيز جمع صفات چهارگانه در ذكر اشاره است بر آنكه ثواب منظوره، مترتب هر يك از اين صفات نيست، بلكه جامع آن مطلوب باشد.


تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)


إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّكاةَ لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَ لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ (277)

ترجمه‌

همانا آنانكه ايمان آوردند و بجا آوردند كارهاى شايسته را و بر پا داشتند نماز را و دادند زكوة را مر آنها را است مزدشان نزد پروردگارشان و نيست بيمى بر ايشان و نه آنان اندوهناك ميشوند..

تفسير

بعد از تاكيدات بليغه به بيانات مختلفه در باب حسن انفاق و وجوب زكوة كه فردا جلى آنست خداوند بنحو بديع ديگرى وجوب زكوة را تاكيد فرموده كه آن را رديف نماز قرار داده و اجر ايمان و اعمال صالحه را منوط باين اين دو عمل فرموده تا دلالت كند بر آنكه ايمان امر قلبى است و مظهر ميخواهد و اعمال صالحه مظهر آنست و از بين آنها نماز و زكوة اهميت مخصوصى دارد كه اختصاص بذكر پيدا كرده و اين دو عمل شرط قبول ساير اعمال است و اجر اخروى منوط بقبول عمل است و صحت فقط مفيد اجزاء و رفع عقاب است پس اگر كسى طالب اجر اخروى است بايد در اين دو امر كوتاهى ننمايد تا ساير اعمالش هم قبول شود و ايمن شود از غضب الهى براى جبران اين دو عمل از ساير معاصى او و اندوهناك نگردد از آنكه اعمال او قبول نشده است در روز كه بايد بثواب آن اعمال برسد.

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)


إِن‌َّ الَّذِين‌َ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصّالِحات‌ِ وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّكاةَ لَهُم‌ أَجرُهُم‌ عِندَ رَبِّهِم‌ وَ لا خَوف‌ٌ عَلَيهِم‌ وَ لا هُم‌ يَحزَنُون‌َ (277)

احتياج‌ بتفسير ندارد چون‌ جملات‌ ‌آن‌ ‌در‌ اول‌ سوره‌ مفصّلا بيان‌ ‌شده‌، فقط نكته‌اي‌ ‌که‌ اينجا بايد متذكّر شويم‌ اينست‌ ‌که‌ جمله‌ وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّكاةَ

جلد 3 - صفحه 69

‌از‌ باب‌ عطف‌ خاص‌ ‌است‌ بعام‌ ‌که‌ عَمِلُوا الصّالِحات‌ِ ‌باشد‌ بلكه‌ اظهر مصاديق‌ ‌آن‌ ‌است‌ و ‌از‌ ‌اينکه‌ ‌آيه‌ و آيات‌ بسياري‌ ‌از‌ قرآن‌ استفاده‌ ميشود ‌که‌ ايمان‌ تنها مورد جميع‌ ‌اينکه‌ مثوبات‌ نيست‌ بلكه‌ اعمال‌ صالحه‌ ‌ يا ‌ ‌در‌ بعض‌ آيات‌ تقوي‌ ‌هم‌ لازم‌ دارد.

و توضيح‌ مطلب‌ آنكه‌ افراد بشر ‌در‌ قيامت‌ ‌بر‌ چهار دسته‌ تقسيم‌ ميشوند: يك‌ قسمت‌ كساني‌ ‌که‌ نه‌ ايمان‌ داشته‌ و نه‌ عمل‌ صالحي‌ مثل‌ اكثر كفّار بخصوص‌ منهمكين‌ ‌آنها‌ ‌در‌ معاصي‌ و ظلم‌ ‌که‌ ‌در‌ اشدّ دركات‌ جهنّم‌ معذّب‌ بانواع‌ عذاب‌ گرفتار هستند.

قسمت‌ دوم‌‌-‌ كساني‌ ‌که‌ ايمان‌ ندارند و لكن‌ اعمال‌ صالحه‌ بسا ‌از‌ ‌آنها‌ صادر ‌شده‌ اينها بواسطه‌ نداشتن‌ ايمان‌ ‌در‌ جهنّم‌ معذّب‌ هستند لكن‌ بواسطه‌ پاره‌اي‌ ‌از‌ اخلاق‌ فاضله‌ ‌ يا ‌ اعمال‌ صالحه‌ تخفيفي‌ ‌در‌ عذاب‌ دارند ‌هر‌ كس‌ بقدر ‌خود‌.

قسمت‌ سوم‌‌-‌ كساني‌ ‌که‌ ‌با‌ ايمان‌ ‌از‌ دنيا رفتند لكن‌ اعمال‌ سيّئه‌ ‌آنها‌ بسيار و اعمال‌ صالحه‌ قليل‌، اينها بواسطه‌ ايمان‌ مسلّما اهل‌ نجات‌ هستند و نائل‌ ‌به‌ بهشت‌ خواهند شد لكن‌ بواسطه‌ كوتاهي‌ ‌در‌ اعمال‌ صالحه‌ ‌ يا ‌ كثرت‌ معاصي‌ گرفتار هستند ‌ يا ‌ ‌در‌ موقع‌ قبض‌ روح‌ ‌ يا ‌ ‌در‌ عالم‌ برزخ‌ و قبر ‌ يا ‌ ‌در‌ صحراي‌ محشر ‌ يا ‌ العياذ باللّه‌ ‌در‌ جهنّم‌ ‌تا‌ رحمت‌ الهي‌ و مغفرت‌ حق‌ و شفاعت‌ شفعاء شامل‌ حال‌ ‌آنها‌ شود و نجات‌ پيدا كنند چون‌ قابليّت‌ ‌آن‌ ‌را‌ دارند و بالاخره‌ ‌از‌ مورد ‌اينکه‌ ‌آيه‌ خارج‌ هستند.

قسمت‌ چهارم‌‌-‌ كساني‌ هستند ‌که‌ مشمول‌ ‌اينکه‌ ‌آيه‌ و آيات‌ ديگر بسيار هستند و ‌آنها‌ كساني‌ هستند ‌که‌ ‌در‌ حق‌ ‌آنها‌ ميفرمايد إِن‌َّ الَّذِين‌َ آمَنُوا ‌که‌ بجميع‌ عقائد حقّه‌ معتقد باشند و انكار ضروريّات‌ دين‌ و مذهب‌ ‌را‌ ننمايند و اعمالي‌ ‌که‌ موجب‌ كفر شود ‌از‌ ‌آنها‌ سر نزند.

وَ عَمِلُوا الصّالِحات‌ِ ‌از‌ اعمال‌ واجبه‌ و مستحبّه‌ كوتاهي‌ نكنند بالاخص‌ ‌اينکه‌ دو عمل‌ مهم‌ اسلامي‌ ‌را‌ انجام‌ دهند ‌که‌ وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّكاةَ ‌باشد‌ جميع‌ فوائد دنيوي‌ و اخروي‌ ‌را‌ حيازت‌ كرده‌اند ‌که‌ لَهُم‌ أَجرُهُم‌ عِندَ رَبِّهِم‌ ‌از‌ نتايج‌ دنيوي‌ و اخروي‌

جلد 3 - صفحه 70

وَ لا خَوف‌ٌ عَلَيهِم‌ ‌که‌ بقدر خردلي‌ ‌از‌ ‌براي‌ ‌آنها‌ عذاب‌ نيست‌ نه‌ حين‌ موت‌ نه‌ ‌در‌ قبر و برزخ‌ و نه‌ فرداي‌ محشر و بكمال‌ امنيّت‌ و راحتي‌ خيال‌ وَ لا هُم‌ يَحزَنُون‌َ ‌که‌ هيچ‌ فيضي‌ ‌از‌ ‌آنها‌ سلب‌ نميشود ‌که‌ باعث‌ حزن‌ ‌آنها‌ بشود (اللّهم‌ّ ارزقنا بمحمّد و آله‌ صلّي‌ اللّه‌ ‌عليه‌ و آله‌).

برگزیده تفسیر نمونه


سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:

تفسیر های فارسی

ترجمه تفسیر المیزان

تفسیر خسروی

تفسیر عاملی

تفسیر جامع

تفسیر های عربی

تفسیر المیزان

تفسیر مجمع البیان

تفسیر نور الثقلین

تفسیر الصافی

تفسیر الکاشف

پانویس

منابع